مطالعه‌ فراسنجه‌های جدول زندگی زنبور انگل‌وارهHabrobracon hebetor (Say) روی کرم غوزه‌ پنبه،Helicoverpa armigera (Hübner) آلوده به باکتریBacillus thuringiensis Berliner

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

2 دانشیار، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

3 استاد، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

چکیده

کرم غوزه­ پنبه، (Hübner) Helicoverpa armigera یکی از آفات مهم پنبه محسوب می­شود. امروزه در ایران، عملیات کنترل تلفیقی کرم غوزه پنبه، با استفاده از Bacillus thuringiensis Berliner (Bt) همراه با زنبور براکون یا تریکوگراما اجرا می‌شود. برای بررسی اثرات غیرمستقیم باکتری روی زنبورHabrobracon hebetor (Say) ، جدول زندگی آن روی لاروهای سن سوم کرم غوزه پنبه، در شاهد (لاروهای تغذیه­شده با غذای مصنوعی معمولی فاقد باکتری) و تیمار باکتری (لاروهای سن سوم تغذیه­شده با غذای مصنوعی حاوی غلظت LC20 باکتری) در دمای 1± 26 درجه سانتی­گراد، رطوبت نسبی 5 ± 65 درصد و شرایط نوری 8 : 16 ساعت (تاریکی : روشنایی) مطالعه شد. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm)، نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ)، نرخ خالص تولیدمثل (R0)، متوسط مدت زمان نسل (T) و زمان دوبرابر شدن جمعیت (DT) برای شاهد و تیمار باکتری به­ترتیب 017/0 ± 2051/0، 017/0 ±  1644/0 بر روز، 021/0 ± 227/1، 021/0 ± 178/1 بر روز، 60/17 ± 863/61، 81/6 ± 32/28 بر نسل،70/0 ± 10/20، 70/0 ± 33/20 روز، 15/0 ± 37/3، 36/0 ± 21/4 روز برآورد گردید. امید زندگی زنبور در اولین روز در شاهد 5/25 و تیمار باکتری 83/16 روز بود. نتایج نشان داد که باکتری B. thuringiensis تأثیر منفی بر خصوصیات زیستی زنبور H. hebetor داشته و موجب کاهش رابطه­ انگلی و نرخ رشد لحظه­ای جمعیت زنبور شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Life Table Parameters of Habrobracon hebetor (Say) on Helicoverpa armigera (Hübner), Infected with Bacillus thuringiensis Berliner

نویسندگان [English]

  • Nahid Vaez 1
  • Shahzad Iranipour 2
  • Mir Jalil Hejazi 3
1 Asistant Professor, Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, Azarbaijan Shahid Madani University
2 Associate Professor, Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, University of Tabriz.
3 Professor, Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, University of Tabriz
چکیده [English]

The cotton bollworm (CBW), Helicoverpa armigera (Hübner) is a major pest of cotton in Iran. Nowadays, integrated control of CBW is done using Bacillus thuringiensis Berliner and Trichogramma or Habrobracon. To determine indirect effects of the bacteria on Habrobracon hebetor (Say), its life table in two treatments of cotton bollworm, one a control (larvae fed by normal artificial diet without Bt) and the other Bt treated (the 3rd instar larvae of CBW that fed by artificial diet involving LC20 concentration of B. thuringiensis) at 26±1 ˚C, 65±5% RH and 16: 8 (light: darkness) was studied. Intrinsic rate of increase (rm), finite rate of increase (λ), net reproductive rate (R0), mean generation time (T), doubling time (DT) for control and Bt treatment were evaluated as 0.2051±0.017, 0.1644±0.017 d-1, 1.227±0.021,1.178±0.021 d-1, 61.863±17.60, 28.32±6.81 per generation, 20.10±0.70, 20.33±0.70 d, 3.37±0.15, 4.21±0.36 d, respectively. The life expectancy of H. hebetor at the beginning of the cohort life was 25.5 and 16.83 d in control and Bt treatment, respectively. The results suggested that B. thuringiensis has an inverse effect on biological parameters of H. hebetor and caused a decrease in parasitism as well as intrinsic rate of increase.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bt insecticide
  • Intrinsic rate of increase
  • Net reproductive rate
  • Parasitoid
  • Sublethal dose