تتخمین آستانه‌ی پایین دما و نیاز گرمایی رشدونمو کرم ساقه‌خوار ذرت Sesamia cretica (Lep., Noctuidae) با استفاده از مدل‌های خطی "روز-درجه" و "ایکموتو و تاکایی"

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شاهد

2 عضو هیات علمی موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور

3 عضو هیات علمی دانشگاه شاهد

چکیده

آستانه‌ی پایین دمای رشد‌و‌نمو و نیاز گرمایی مراحل مختلف فنولوژیک آفات، مهم‌ترین اطلاعاتی است که برای تهیه‌ی مدل پیش‌آگاهی آفات به منظور پیش-بینی زمان ظهور هر یک از مراحل فنولوژیک آن در طبیعت مورد نیاز است. در همین راستا، در پژوهش حاضر آستانه‌ی پایین دمای رشد‌و‌نمو (صفر رشدی) و نیاز گرمایی مراحل مختلف فنولوژیک کرم ساقه‌خوار ذرت، Sesamia cretica Lederer با استفاده از دو مدل خطی "روز-درجه" و "ایکموتو و تاکایی" برآورد شد. طول دوره‌ی رشد‌و‌نمو مراحل نابالغ کرم ساقه‌خوار ذرت در پنج دمای (1±) 18، 5/20، 24، 27،30 درجه‌ی سلسیوس، دوره‌ی روشنایی: تاریکی، 16 : 8 ساعت و رطوبت نسبی 10±50 درصد تعیین شد. برای تغذیه‌ی مراحل لاروی آفت از ساقه‌های بریده شده‌ی ذرت استفاده شد. بر اساس شاخص‌های آماری، از بین دو مدل مورد بررسی، مدل ایکموتو و تاکائی نیاز گرمایی و آستانه پایین دمای رشد‌و‌نمو کرم ساقه‌خوار ذرت را با دقت بالاتری نسبت به مدل خطی روز-درجه برآورد نمود. بر اساس تخمین مدل یاد شده، آستانه‌ی پایین دمای رشد‌و‌نمو مراحل رشدی تخم، لارو، شفیره و کل دوره‌ی نابالغ کرم ساقه‌خوار ذرت به ترتیب 97/13، 45/13، 57/12، 27/13 درجه سلسیوس و نیاز گرمایی مراحل یاد شده به ترتیب 44/68، 73/328، 16/140، 43/537 روز-‌درجه‌ی سلسیوس بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Estimation of Lower Temperature Threshold and Thermal Requirements for Development of Sesamia cretica (Lep., Noctuidae) Using "Common" and "Ikemoto and Takai" Linear Models

نویسنده [English]

  • Hossein Ranjbar Aghdam 2
چکیده [English]

In order to provide a phenological forecasting model, estimation of lower temperature threshold and thermal requirements are necessary. Therefore, current study was carried out to estimate lower temperature threshold and thermal requirements of Sesamia cretica Led. using common and Ikemto-Takai linear models. Developmental times of the corn stem borer immature stages were determined at five constant temperatures, 18, 20.5, 24, 27, 30 (±0.5)ºC, a photoperiod of 16L : 8D h and 50±10% relative humidity. Cut corn stems were used for feeding of the larvae. Between examined linear models, Ikemoto-Takai model was estimated thermal constant and lower temperature threshold for development of S. cretica more precisely than common linear model. Based on the estimations of Ikemoto-Takai linear model, lower temperature threshold of egg, larva, pupa and overall immature stages of S. cretica were 13.97, 13.45, 12.57 and 13.27 ºC respectively, and thermal requirements were 68.44, 328.73, 140.16 and 537.43 degree-days for above mentioned immature stages, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Zero development temperature
  • Physiological development time
  • Linear model
  • Sesamia cretica