نحوه ی تخصیص بودجه ی زمانی زنبور ماده Trissolcus vassilievi (Mayr) در رویارویی با تخم سن گندم (Eurygaster integriceps Puton)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه علوم جانوری، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز.

2 استاد، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز.

3 استادیار پژوهشی بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ورامین.

چکیده

چکیده
مطالعات مختلف نشان داده­اند که افزایش زمان کل در دسترس پارازیتویید موجب ایجاد اریب در برآورد پارامترهای واکنش تابعی می­گردد. برای برآورد نااریب زمان دست­یابی، نیاز به مشاهدات مستقیم می­باشد. از طرفی مطالعات قبلی نشان داد که در
جمعیت­های جغرافیایی پارازیتویید تفاوتهایی نیز وجود دارد. از این رو، در این بررسی دو جمعیت زنبور پارازیتویید Trissolcus vassilievi (Mayr) (تبریز و ورامین) انتخاب و زمان صرف شده برای رفتارهای مختلف زنبور با مشاهده­ی مستقیم ثبت گردید. بودجه­ی زمانی زنبورهای کاوشگر به چهار جزء شاخک­زنی، پارازیتیسم، علامت­گذاری میزبان و رفتارهای نمایشی تقسیم شد و زمان هر رفتار برای زنبورهای ماده بارور 24 ساعته نسل سوم از زمان رهاسازی زنبور به ­مدت سه ساعت ثبت شد. زمان صرف شده برای چهار رفتار مذکور به ­ازای تمام میزبان­های بهره برداری شده در جمعیت تبریز به ­ترتیب 25/70±1071، 26/293±6/4288، 38/60±20/874 و 89/133±972 ثانیه و در جمعیت ورامین به ­ترتیب 03/94±2/1237، 72/365±6/4911، 08/87±935 و 20/69±8/1136 ثانیه بود. مضافاً، میانگین زمان­های مذکور به ­ازای هر تخم میزبان در جمعیت تبریز به ­ترتیب 16/1±87/31، 18/2±64/127، 83/0±02/26 و 75/6±93/28 ثانیه و در جمعیت ورامین به­ ترتیب 83/0±40/31، 88/1±66/124، 77/0±73/23 و 05/6±85/28 ثانیه به ­دست آمد. با نزدیک شدن به انتهای آزمایش، زمان پارازیتیسم به­کندی افزایش یافت. نتایج این پژوهش نشان داد که بررسی­های واکنش تابعی بایستی توأم با ثبت مستقیم رفتار حشره باشد و باید به پارازیتویید یا شکارگر اجازه داد که خودش زمان توقف در لکه­ی میزبانی را تعیین نماید. در غیر این­صورت زمان­هایی که حشره به­دلیل سیری و یا اتمام ذخیره تخم اقدام به دست­یابی نمی­نماید، به زمان دست­یابی افزوده خواهد شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Time Allocation by Female Parasitoid Trissolcus vassilievi (Mayr) Encountering with Sunn Pest Eggs (Eurygaster integriceps Puton)

نویسندگان [English]

  • Parisa Banamolaei 1
  • Shahzad Iranipour 2
  • Shariyar Asgari 3
1 Assistant Professor, Department of Animal Biology, Faculty of Natural Science, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
2 Professor, Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
3 Research Assistant Professor, Agriculture and Natural Resource Research Center of Tehran Province, Varamin, Iran.
چکیده [English]

Abstract
Several studies showed that increasing the total available time for parasitoid causes biases in parameter estimation of functional response experiments. Hence direct observations are required for unbias estimating of handling time.In addition there is some difference among geographical populations of parasitoid. Therefore in this study, two populations of Trissolcus vassilievi (Mayr), (Tabriz and Varamin) were chosen and time allocated for different activities were recorded by direct observations. The time budget of a female parasitoid (24h-old fertile females of the 3rd generation) was divided to four components including drumming, parasitism, host marking and performing actions and duration of each behavior was recorded for three hours in an experimental arena.Time spent for whole clutch was 1071±70.25, 4288.6±293.26, 874.2±60.38 and 972.0±133.89 seconds in Tabriz wasps and 1237.2±94.03, 4911.6±365.72, 935±87.08 and 1136.8±69.20 seconds in Varamin wasps, for above respect of behaviors. Furthermore, per capita times assigned for above behaviors were 31.87±1.16, 127.64±2.18, 26.02±0.83 and 28.93±6.75 seconds for Tabriz wasps and 31.40±0.83, 124.66±1.88, 23.73±0.77 and 28.85±6.05 seconds for Varamin wasps respectively. Handling time increased slowly until the end of the experiment. It was concluded that the classical functional response experiments should be accompanied by direct recording of insect behavior and parasitoids/predators should be allowed to determine the patch time themselves in a host arena. Otherwise, handling time will be overestimated due to time wasted by predator/parasitoid during satiation or depletion of egg reservoires.      
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Component behavior
  • Direct observations
  • Handling time
  • Oviposition behavior
  • Parasitoid wasp
احمدپور س، 1392. اثر سوپرپارازیتیسم بر ظرفیت تولیدمثلی و رفتار کاوشگری Ooencyrtus fecundus (Hymenoptera: Encyrtidae) پارازیتویید تخم سن گندم. پایان نامه­ی کارشناسی ارشد، دانشکده­ی کشاورزی دانشگاه تبریز.
الکساندروف ن، 1326. سن و پارازیت­های آن در ورامین. نشریه­ی آفات و بیماری­های نباتی، جلد 6، صفحه­های 28 تا 48.
جواهری م، 1357. گزارشی از سن­های زیان­آور غلات در ایران. حفظ نباتات، جلد 27. صفحه­های 27 تا 42.
صفوی م، 1352. بررسی بیواکولژی زنبورهای پارازیت تخم سن در ایران. انستیتوی بررسی آفات و بیماری­های گیاهی، تهران.
عسگری ش، 1374. بررسی امکان تکثیر انبوه زنبورهای پارازیتویید تخم سن Trissolcus spp. (Hym., Scelionidae) روی میزبان واسط آزمایشگاهی Graphosoma lineatum L. (Het., Pentatomidae). پایان­نامه­ی کارشناسی ارشد حشره­شناسی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران.
عسگری ش، 1380. مقایسه­ی تناسب میزبانی تخم سن­های Graphosoma lineatum L. وEurygaster  integriceps Put. برای زنبور پارازیتوئید Trissolcus semistriatus Nees. رساله­ی دکتری تخصصی حشره­شناسی کشاورزی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران.
عسگری ش، 1390. رهاسازی اشباعی زنبور پارازیتویید تخم سن گندم و ارزیابی عملکرد آن. مجموعه مقالات همایش ملی توسعه کنترل بیولژیک در ایران. صفحه­های 423 تا 428. انتشارات مؤسسه تحقیقات گیاه­پزشکی کشور، تهران.
Awan M S, Wilson L T and Hoffmann M P, 1990. Comparative biology of three geographic populations of Trissolcus basalis (Hymenoptera: Scelionidae). Environmental Entomology 19(2): 387-392.
Coll M, Smith A and Ridgway R L, 1997. Effect of plants on the searching efficiency of a generalist predator: the importance of predator- prey spatial association. Entomologia Experimentalis et Applicata 83: 1-10.
Cooper Jr W E and  Anderson R A, 2006. Adjusting prey handling times and methods affects profitability in the Broad- Headed Skink (Eumeces Laqticeps). Herpetologica 62(4):356-365.
Fathipour Y, Kamali K, Khalghani J and Abdollahi G, 2001. Functional response of Trissolcus grandis (Hym., Scelionidae) to different egg densities of Eurygaster integriceps (Het., Scutelleridae) and effects of wheat genotypes on it. Applied Entomology and Phytopathology68: 123–136.
Hassell M P, 1978. The Dynamics of Arthropod Predator Prey Systems. New Jersey: Princeton University Press.
Hassell M P, Lawton J H and Beddington J R, 1976. The components of arthropod predation. 1. The prey death-rate. Journal of Animal Ecology 54: 135-164.
Holling C S, 1959. Some characteristics of simple types of predation and parasitism. The Canadian Entomologist 91: 385-398.
Holling C S, 1966. The functional response of invertebrate predators to prey density, Memoirs of the Entomological Society of Canada.
Jeschke J M, Kopp M and Tollrian R, 2002. Predator functional responses: Discriminating between handling and digesting prey. Ecological Monographs 72(1): 95–112.
Kozlov M A and Kononova S V, 1983. Telenominae of the fauna of the USSR (Hymenoptera, Scelionidae, Telenominae). Leningrad Nauka Publisher.
Luck R F, 1990. Evaluation of natural enemies for biological control: a behavioral approach. Trends in Ecology and Evolution 5: 196 –199.
Messina F J and Hanks J B, 1998. Host plant alters the shape of functional response of an aphid predator (Coleoptera: Coccinellidae). Environmental Entomology 27: 1196–1202.
Noda T, 1993. Ovipositional strategy of Gryon japonicum (Hymenoptera: Scelionidae). Bulletin of the National Institute of Agro-Environmental Sciences 9: 1-51.
Okuda M S and Yeargan K V, 1988. Intra and interspecific host discrimination in Telenomus podisi and Trissolcus euschisti (Hymenoptera: Scelionidae). Annals of the Entomological Society of America 81: 1017-1020.
Vinson S B, 1985. The behavior of parasitoids. Pp. 417-469 In: Kerkut G A and Gilbert L I, (eds.) Comprehensive Insect Physiology, Biochemistry and Pharmacology. Pergamon Press, Oxford.
Wilson F, 1961. Adult behavior in Asolcus basalis (Hymenoptera: Scelionidae). Australian Journal of Zoology 9(5): 737- 751.