اثر شدت نور و دوره ی نوری روی نشو و نما، زادآوری و طول عمر زنبور Trissolcus grandis (Hym.: (Platygastridae، پارازیتویید تخم سن گندم Eurygaster integriceps Puton (Hem.: Scutelleridae)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته ی کارشناسی ارشد حشره شناسی، گروه گیاه پزشکی، دانشکده ی کشاورزی، دانشگاه تبریز.

2 استاد گروه گیاهپزشکی، دانشکده ی کشاورزی، دانشگاه تبریز .

3 استادیار گروه علوم جانوری، دانشکده ی علوم طبیعی، دانشگاه تبریز .

چکیده

چکیده
 زنبورهای پارازیتویید تخم از مهم­ترین دشمنان طبیعی سن گندم Eurygaster integriceps Puton (Hemiptera: (Scutelleridae) می­باشند که نقش به­سزایی در کنترل آن دارند. از میان این پارازیتوییدها، زنبور Trissolcus grandis (Thomson) (Hymenoptera: Platygastridae) که پراکنش و فراوانی بیشتری در سطح کشور دارد را می­توان نام برد برای بررسی اثر دو عامل شدت نور و دوره­ی نوری بر پارامترهای زیستی و رشد جمعیت پایدار انتخاب شد. در این راستا ابتدا اثر سه شدت نور متفاوت (5331 ، 5/1412 و 706 لوکس) در دمای C°1±26، رطوبت نسبی10 ±50% و دوره­ی نوری 16 ساعت روشنایی و هشت ساعت تاریکی مورد مطالعه قرار گرفت. در تمامی پارامترهای رشد جمعیت پایدار به­جز نرخ خالص و ناخالص تولیدمثل، تفاوت معنی­داری مشاهده شد. زادآوری کل سرانه نیز اختلاف معنی­داری بین شدت نورهای مختلف نشان داد. به­علاوه، اثر چهار دوره­ی نوری (تاریکی مطلق، 10:14، 12:12 و14:10 ساعت تاریکی : روشنایی) در شرایط ثابت آزمایشگاهی مورد مطالعه قرار گرفت. در تمامی پارامترها اختلاف معنی­دار مشاهده شد و تفاوت بین تیمارهای 14:10 و 12:12 با تیمارهای تاریکی مطلق و 10:14 معنی­دار بود. نتایج این بررسی نشان داد که اثر شدت نور و دوره­ی نوری روی پارامترهای زیستی پارازیتویید تخم سن گندم، T. grandis معنی­دار، ولی در مجموع اندک می­باشد و این حشره می­تواند در روزهای بلند و کوتاه و حتی تاریکی مطلق، یا با نورهای کم و زیاد تا 5000 لوکس با تغییر اندک در پارامترهای زیستی فعالیت طبیعی خود را انجام دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of Light Intensity and Photoperiod on Development, Fecundity and Longevity of Trissolcus grandis (Hym.: Platygastridae), Egg Parasitoid of Sunn Pest, Eurygaster integriceps Puton (Hem.: Scutelleridae)

نویسندگان [English]

  • Neda Temori 1
  • Sharzad Iranipour 2
  • Parisa Banamolaei 3
1 Former MSc Student, Department of Plant Protection, Facultuty of Agriculture, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
2 Professor, Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Animal Biology, Faculty of Natural Science, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
چکیده [English]

Abstract
Egg parasitoids are the most important natural enemies of Sunn pest, Eurygaster integriceps Puton (Hem.: Scutelleridae), which play important role in the control of this pest. Among its parasitoids, Trissolcus grandis (Thomson) (Hymenoptera: Platygastridae) is the most widely distributed and prevalent species, which used in this research, to determine the effect of light intensity and photoperiod on life history and population growth parameters. At the first part of this study, effect of three light intensities, (5331, 1412.5 and 706 Lux) was studied at 26 ± 1˚C, 50±10% RH and 16:8 (L: D) photoperiod. Significant differences were observed in all stable population growth parameters except net reproductive rate (R0). Total fecundity also showed significant differences among the light intensity treatments. Moreover, effect of four photoperiod regimes, 10:14, darkness, 12:12 and 14:10 h (light: darkness) were studied at constant laboratory conditions. Significant differences were observed among all parameters as they were classified within two groups (10:14 and darkness in a group compared to 12:12 and 14:10 h in the other one). Significant differences were also observed among the treatments of the other parameters including developmental time, total fecundity and sex ratio. Overall, light intensity and photoperiod had limited although significant effects on the most biostatistics of T. grandis. It seems that T. grandis is able to successfully develop, survive and reproduce under a wide range of light regimes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Life table
  • Sunn pest
  • Trissolcus grandis

مراجع

امیرمعافی م، خرازی پاکدل ع، صحراگرد ا و رسولیان غ ر، 1379. مطالعه بیولوژیکی Trissolcus grandis Thom.(Hym.: Scelionidae) در شرایط آزمایشگاهی.‎ آفات و بیماری­های گیاهی، جلد 68، شماره­های 1و2، صفحه­های 29 تا 41.
ایرانی­پور ش، 1375. بررسی تغییرات فصلی جمعیت زنبورهای پارازیتویید تخم سن گندم Eurygaster integriceps  Put. (Hemiptera: Scutelleridae) در کرج، کمال آباد و فشند. پایان­نامه­ی کارشناسی ارشد حشره­شناسی کشاورزی دانشکده­ی کشاورزی دانشگاه تهران، کرج.
پورعسگری ح، صراف معیری ح و کاوسی ا، 1392. تأثیر دوره­های نوری مختلف روی فراسنجه­های جدول زندگی کنه­ی میوه­ی خشک Carpoglyphus lactis (L.) (Acari: Carpoglyphidae). نشریه حفاظت گیاهان، جلد 27، شماره 3، صفحه­های 377 تا 385.‎
تقدسی م، خرازی­ پاکدل ع و اسماعیلی م، 1372. مقایسه­ی آزمایشگاهی قدرت زادآوری جمعیت­های مختلف زنبور Trissolcus grandis Thomson (Hym.: Scelionidae). پارازیتویید تخم سن گندم  Eurygaster integriceps  Puton. صفحه 7 خلاصه مقالات یازدهمین کنگره­ی گیاه­پزشکی ایران، 6-12 شهریور 1372، دانشگاه گیلان، رشت.
رجبی غ ر و امیر نظری م، 1367. بررسی زنبورهای پارازیت تخم سن گندم در بخش مرکزی فلات ایران. آفات و بیماری­های گیاهی، جلد 56: شماره­ی 1، صفحه­های 1 تا 12.
شجاعی م، 1386. حشره­شناسی انتوژنی، بیولژی، اتولژی و بیواکولژی (آنتوموفاژها). جلد دوم. انتشارات دانشگاه تهران.
صابر م، 1380. اثرات زیرکشندگی حشره­کش­های فنیتروتیون و دلتامترین روی پارامترهای جدول زیستی پارازیتویید Trissolcus grandis Thomson (Hym.: Scelionidae) و Trissolcus semistriatus Nees. رساله­ی دکتری حشره­شناسی کشاورزی دانشکده­ی کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
عبدی ف، 1393. جدول زندگی-باروری و واکنش تابعی زنبور Trissolcus djadetshko Rjachovsky (Hym.: Scelionidae)، انگل­واره­ی تخم سن گندم Eurygaster integriceps Put. (Hem.: Scutelleridae). پایان­نامه­ی کارشناسی ارشد حشره­شناسی کشاورزی دانشکده­ی کشاورزی دانشگاه تبریز.
عسگری ش و خرازی پاکدل ع، 1377. ارزیابی پارامترهای بیولوژیک زنبور پارازیتویید تخم سن گندم Trissolcus grandis Thomson (Hym.: Scelionidae). طی نسل­های متوالی آزمایشگاهی. جلد 1-  صفحه 28 خلاصه مقالات سیزدهمین کنگره­ی گیاه­پزشکی ایران، آموزشکده­ی کشاورزی کرج.
نوزاد بناب ز، 1387. اثر دما روی نشو و نما، زادآوری و طول عمر پارازیتویید تخم سن گندم Trissolcus grandis Thomson (Hym.: Scelionidae). پایان­نامه­ی کارشناسی ارشد حشره­شناسی کشاورزی، دانشکده­ی کشاورزی، دانشگاه تبریز.
Amir Maafi M and Parker BL, 2011. Biological parameters of the egg parasitoid Trissolcus grandis (Hymenoptera.: Scelionidae) on Eurygaster integriceps (Hemiptera.: Scutelleridae). Journal of Entomological Society of Iran 30(2): 67-81.
Beck SD, 1980. Insect photoperiodism. The University of California, Academic Press, 387 pp.
Carey JR, 1993. Applied Demography for Biologist, with Special Emphasis on Insects. Oxford University Press, London. 224 pp.
Carey JR, 2001. Insect biodemography. Annual Review of Entomology 46: 79-110.
Chen H, Zhang H, Zhu KY and Throne JE, 2012. Induction of reproductive in Habrobracon hebetor (Hymenoptera: Braconidae) when reared at different photoperiods at low temperatures. Environmental Entomology 41(3): 697-705.
Fantinou AA, Alexandri MP and Tsitsipis JA, 1998. Adult emergence rhythm of the egg-parasitoid Telenomus busseolae. Biocontrol 43(2): 141-151.
Greenberg SM, Sappington TW, Adamczyk JJ, Liu TX and Setamou M, 2008. Effects of photoperiod on boll weevil (Coleoptera: Curculionidae) development, survival, and reproduction. Environmental Entomology 37(6): 1396-1402.
Malik MF, 2001. Effect of host age and photoperiod on the parasitism by Trichogrammatoidea bactrae. Journal of Biological Sciences 1(7): 595-596.
Meyer JS, Ingersoll CG, Mac Donald LL and Boyce MS, 1986. Estimating uncertainty in population growth rates: jackknife vs. bootstrap techniques. Ecology 67: 1156-1166.
Reznik SY and Vaghina NP, 2007. Effect of photoperiod on parasitization by Trichogramma principium (Hymenoptera: Trichogrammatidae). European Journal of Entomology 104(4): 705-713.
SAS Institute, 2009. SAS 9.4 for windows, SAS Institute Inc, Cary, NC.
Zilahi-Balogh GMG, Shipp JL, Cloutier C and Brodeur J, 2006. Influence of light intensity, photoperiod, and temperature on the efficacy of two aphelinid parasitoids of the greenhouse whitefly. Environmental Entomology 35(3): 581-589.
پژوهش های کاربردی در گیاهپزشکی
دوره 8، شماره 3
آذر 1398
صفحه 77-93

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 01 دی 1398
  • تاریخ پذیرش: 01 دی 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار