مقایسه ی خسارت بید سیب زمینی ، Phthorimaea operculella (Zeller) ، در نه ژرم پلاسم سیب زمینی و تاثیر خاکدهی مجدد پای بوته و تغییر تاریخ برداشت در کنترل آفت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه گیاه پزشکی، دانشکده ی علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل.

2 دانشجوی سابق کارشناسی ارشد حشره‌شناسی، گروه گیاه پزشکی، دانشکده ی علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل.

3 استادیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان، ‌دانشگاه محقق اردبیلی، ‌اردبیل.

4 استادیار بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان)، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل.

چکیده

چکیده
بید سیب­زمینی یکی از مهمترین آفات سیب­زمینی به­ویژه در مناطق گرمسیری و نیمه­گرمسیری دنیا محسوب می­شود. کنترل این آفت معمولا بر پایه­ی استفاده از حشره­کش­های شیمیایی استوار می­باشد ولی به­دلیل فعالیت لاروها داخل غده­های موجود در خاک و غده­های انبار شده، نتایج رضایت­بخشی ازکنترل  شیمیایی حاصل نمی­شود. از این­رو، استفاده از روش­های جایگزین با کارایی بیشتر ضروری می­باشد. در پژوهش حاضر، میزان خسارت بید سیب­زمینی روی نه ژرم­پلاسم سیب­زمینی شامل مارفونا، اسپریت، فونتانه، اگریا، جلی، بامبا، 10- 82، اس-16 و اس-12 در شرایط مزرعه­ای و گلخانه­ای با هدف تعیین رقم یا ارقام مقاوم مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین تاثیر دو عامل خاک­دهی مجدد پای بوته­ها و اثر چهار تاریخ مختلف برداشت در میزان خسارت طبیعی بید سیب­زمینی بررسی شد. کم­ترین و بیش­ترین تعداد سوراخ ورودی لارو به­ترتیب روی ارقام جلی و مارفونا مشاهده گردید. بررسی نمونه­های برداشت شده از کرت­­­هایی که دو بار عملیات خاک­دهی در آن­ها انجام گرفته بود، نشان داد که اختلاف معنی­داری از نظر میزان آلودگی بین یک­بار و دوبار وجود دارد و تیمار­هایی که دو­بار عملیات خاک­دهی در آن­ها انجام گرفته بود آلودگی کم­تری داشتند. بررسی نمونه­های برداشت شده در تاریخ­های مختلف نشان داد که کم­ترین و بیش­ترین درصد غده­های آلوده به­ترتیب در تاریخ­های برداشت اول شهریور ماه و 15 مهر ماه وجود دارد. با توجه به نتایج پژوهش حاضر پیشنهاد می­شود برای مدیریت بید سیب­زمینی ضمن استفاده از رقم جلی و کلون امید بخش اس-12 که خسارت کم­تری از بید در آنها دیده می­شود، نسبت به خاکدهی مجدد پای بوته در اوایل مرداد ماه و برداشت به­موقع محصول در اوایل شهریور ماه اقدام شود.
 
 

 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of the Injury of Potato Tuber Moth, Phothorimaea operculella (Zeller), on Nine Potato Cultivars and the Effect of Hilling up and Changing the Harvest Date on the Control of the Pest

نویسندگان [English]

  • Ghadir Nouri Ghanbalani 1
  • Raouf Zamani 2
  • Asgar Abdulahi 3
  • Davood Hassan Panah 4
1 Professor, Department of Plant Protection, College of Agricultural Sciences, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil.
2 Former MSc Student of Entomology, Department of Plant Protection, College of Agricultural Sciences, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil.
3 Assistant Professor, Moghan College of Agriculture and Natural Resources, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil.
4 Assistant Professor, Division of Horticultural Crops Research, Ardabil Agricultural and Natural Recourse Centre (Moghan) Ardabil.
چکیده [English]

Abstract
Potato tuber moth, Phothorimaea operculella (Zeller), is one of the most damaging pests of potato especially in the tropical and sub-tropical regions of the world. Management of this pest is commonly based on chemical control, but due to activity of the pest larvae inside the tubers chemical control of the pest is usually unsatisfactory. Therefore, the use of alternative and more efficient methods are necessary. In this study, the potato moth injury on nine cultivars of potato including Marfona, Sprit, Fontane, Agria, Jelly, Bamba, 82-10, S-12, and S-16 was assessed in the farm and greenhouse conditions. The effect of two important cultural factors including re-hilling of the soil and four different harvesting times were also evaluated against the potato tuber moth damage. The lowest and highest numbers of larval entry holes were observed on the cultivars Jelly and Marfona respectively. Also the samples taken from the plots that had been re-hilled displayed that there was significant differences in the contamination values (percentage of larvae holes) and there was less contamination for treatment groups. Also, the results obtained from samples taken on different harvesting dates showed that the lowest and highest percentages of infested tubers were in the harvesting dates of August 23 and October 7, respectively. Based on the results of present study, along with utilization of the Jelly and S-12 cultivars, the re-hilling of the plant and early harvesting of the tubers in late August are recommended to reduce potato tuber moth damage.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Potato tuber moth
  • Harvesting time
  • Re- hilling
  • Potato cultivars

مراجع

اسکندری ع، خزائی ح ر، نظامی ا و کافی م، 1390،  مطالعه تاثیر رژیم آبیاری بر عملکرد و برخی از خصوصیات کیفی سه رقم سیب­زمینی. نشریه آب و خاک (علوم و صنایع کشاورزی)،جلد 25. صفحه­های 247-240.
اسماعیلی م، آزمایش فرد پ و میر کریمی ا. 1392. حشره­شناسی کشاورزی. انتشارات دانشگاه تهران.
نوری قنبلانی ق، حسینی م ر و یغمایی ف، 1391.مقاومت گیاهان به حشرات. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد (چاپ چهارم).
رضایی ع و سلطانی ا ، 1375. زراعت سیب­زمینی. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
سلطانی ه، احمدی ر و مالمیر ع، 1387. ارزیابی راه کارهای مدیریت تلفیقی بید سیب­زمینی،Phthorimaea operculella (Zeller)، در مزرعه و انبار. مجله فن آوری زیستی در کشاورزی، جلد 8. صفحه­های 12-1.
منصوری م، نوری قنبلانی ق، فتحی ع، رزمجو ج و ناصری ب، 1391. پارامتر­های زیستی بید سیب­زمینی روی غده­های تعدادی از ژرم­پلاسم­های سیب­زمینی. نامه انجمن حشره­شناسی ایران، جلد 32. صفحه­های 125-105.
Aryal S and Jung C, 2015. IPM Tactics of Potato Tuber Moth, Phthorimaea operculella (Zeller) (Lepidoptera: Gelechiidae); Literature Study. Korean Journal of Soil Zoology 19(2): 42-51.
Das GP and Raman KV, 1994. Alternate hosts of the potato tuber moth, Phthorimaea operculella (Zeller). Crop Protection 13: 83-86.
Ezeta FN, 2008. An overview of potato production in asia and the pacific region: markets, development and constraints. P. 11. Workshop to commemorate the international year of the potato, Bangkok, Thailand.
Fenemore PG, 1988. Host-plant location and selection by adult potato tuber moth, Phthorimaea operculella (Lepidoptera: Gelechiidae): a review. Journal of Insect Physiology 34: 175-177.
Golizadeh A and Razmjou J, 2010. Life table parameters of Phthorimaea operculella (Lepidoptera: Gelechiidae), feeding on tubers of six potato cultivars. Journal of Economic Entomology 103(3): 966-972.
Hanafi A, 1999. Integrated pest management of potato tuber moth in field and storage. Potato Research 42: 373- 380.
Peddigo LP, 1999. Entomology and Pest Manangment. 3rd ed. Prentice Hall.
Raman KV, Booth RH and Palacios M, 1987. Control of potato tuber moth Phthorimaea operculella (Zeller) in rustic  potato stores. Tropical Science 27: 175-194.
Rondon SI, Hane D, Brown CR, Vales MI and Dŏgramaci M, 2009. Resistance of potato germplasm to the potato tuber worm (Lepidoptera: Gelechiidae). Journal of Economic Entomology 102(4): 1649-1653.
Rondon SI, 2010. The potato tuberworm: a Literature review of its biology, ecology, and control. American Journal of Potato Research 87: 149-166.
Sileshi G and Teriessa J, 2001. Tuber damage by potato tuber moth, Phthorimaea operculella Zeller (Lepidoptera: Gelechiidae), in the field in eastern Ethiopia. International Journal of Pest Management 47: 109-113.
پژوهش های کاربردی در گیاهپزشکی
دوره 7، شماره 2
شهریور 1397
صفحه 121-131

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 07 مهر 1397
  • تاریخ پذیرش: 07 مهر 1397

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار