ردیابی مولکولی و تعیین پراکنش ویروس موزائیک ایرانی قیاق در استان گلستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد بیماری شناسی گیاهی، دانشکده تولید گیاهی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.

2 دانشیار گروه گیاهپزشکی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.

3 دانشجوی دکتری بیماری شناسی گیاهی دانشگاه زابل.

چکیده

چکیده
ویروس موزائیک ایرانی قیاق (Iranian Johnson grass mosaic virus, IJMV) یکی از مهمترین پوتی­ویروس­های غلات است و علائمی مانند موزائیک نواری و نوارهای نکروتیک قرمز را در ذرت، سورگوم و قیاق ایجاد می­کند. در سال­های اخیر این علائم به صورت وسیع در استان گلستان مشاهده شده است. با توجه به منشاء بومی و امکان بقاء این ویروس در میزبان­های غیر زراعی و علف­های هرز، و نیز اهمیت کشت غلات در استان گلستان، آگاهی از میزان گسترش آن، به ویژه در مناطق عمده کشت ذرت، ضروری است. در تحقیق حاضر به منظور ردیابی سرولوژیکی و مولکولی و تعیین پراکنش IJMV در استان گلستان، از گیاهان ذرت، سورگوم و برخی علف­های هرزتیره غلات با علائم موزائیک و نوارهای نکروتیک قرمز در چهار مرحله نمونه­برداری صورت گرفت. سپس برای تعیین آلودگی نمونه­ها آزمون سرولوژیکی الایزا انجام شد. همچنین با استفاده از آزمون مولکولی RT-PCR و جفت آغازگرهای عمومی پوتی­ویروس­ها، بخشی از پروتئین پوششی ویروس تکثیر گردید. نتایج نشان داد که از بین 350 نمونه، تعداد 164 عدد (47 درصد) در آزمون الایزا واکنش مثبت و 186 نمونه واکنش منفی نشان دادند. بیشترین آلودگی در نمونه­های ذرت دیده شد. همچنین نتایج حاصل از الکتروفورز محصول PCR بر روی ژل آگارز، نشانگر تکثیر قطعه­ای به اندازه مورد انتظار حدود 327 جفت باز در نمونه­های آلوده بود. هدف تحقیق حاضر تعیین پراکنش IJMV و میزان آلودگی مناطق مختلف استان گلستان به این ویروس بود که با توجه به نتایج بدست آمده می­توان گفت IJMV پراکنش وسیعی در استان گلستان دارد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Molecular Detection and Distribution of Iranian Johnson grass mosaic virus (IJMV) in Golestan Province

نویسندگان [English]

  • Elham Mahmoudi 1
  • Saeid Nasrouhnejad 2
  • Farveh Sadat Mostafavi Neshabouri 3
1 MSc Student, Department of Plant Pathology, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran
2 Associate Professor, Department of Plant Protection, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran.
3 PhD student, Department of Plant Pathology, Zabol University.
ذاکری ع، مصطفوی نیشابوری ف س و نصرالله­نژاد س، 1393. ردیابی سرولوژیکی و مولکولی دو ویروس مولد موزائیک در مزارع ذرت استان گلستان. ژنتیک نوین، دوره نهم، شماره 2. صفحه­های 244-239.
ذاکری ع، معصومی م، نصرالله­نژاد س، قهرمانی ط و ایزدپناه ک، 1391. بررسی رابطه دگرپادی بین ویروس­های موزائیک کوتولگی ذرت و موزائیک جنوبی مرغ. بیماری­های گیاهی، جلد 48، شماره 3. 352-343.
زارع آ، معصومی م، حیاتی ج و ایزدپناه ک، 1384. خصوصیات سرولوژیکی و بیولوژیکی MDMV در ایران. خلاصه مقالات شانزدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران. تبریز.دانشگاه تبریز صفحه 110.
صارمی ح، 1382. الگوی پراکنش گونه­های فوزاریوم در اقلیم­های مختلف. نشریه بیماری­های گیاهی. سال 39. شماره2-1. صفحه 154.
فرح­بخش ف، معصومی م، افشاریفر ع، ایزدپناه ک و راه­پیما سروستانی ن، 1392. بررسی تنوع ژنتیکی جدایه­های ویروس موزائیک جنوبی مرغ براساس ترادف نوکلئوتیدی ناحیه '3 ژنوم. بیماری­های گیاهی، جلد 49، شماره 1. صفحه­های 61-55.
قاسمی س و ایزدپناه ک، 1384. روش جدید خالص­سازی و سرولوژی جدایه­های پوتی­ویروس از قیاق و نیشکردر ایران. بیماری­های گیاهی، جلد 41. صفحه­های 381-379.
مصطفوی نیشابوری ف س، معصومی م و نصرالله­نژاد س، 1391. بررسی رابطه تاکسونومیکی ویروس موزائیک کوتولگی ذرت جدایه استان گلستان با سایر پوتی­ویروس­های غلات براساس ترادف نوکلئوتیدی ناحیه '3 ژنوم. ژنتیک نوین، دوره هفتم، شماره 4. صفحه­های 396-389.
مصطفوی نیشابوری ف س و نصرالله­نژاد س، 1391. مقایسه مولکولی ناحیه '5 ژنوم جدایه گلستان ویروس موزائیک کوتولگی ذرت (MDMV) با دیگر پوتی­ویروس­های غلات. زیست فناوری گیاهان زراعی، جلد 2، شماره 3. صفحه­های 33-25.
معصومی م و ایزدپناه ک، 1379. پراکنش جغرافیایی و خصوصیات سرولوژیکی و فیزیولوژیکی ویروس موزائیک ایرانی قیاق. خلاصه مقالات اولین کنگره ویروس شناسی ایران. تهران، دانشگاه تهران، صفحه­های 326-325.
معصومی م، ایزدپناه ک، و بهجت نیا س ع ا، 1379. موقعیت تاکسونومیکی ویروس موزائیک ایرانی قیاق. خلاصه مقالات اولین کنگره ویروس شناسی ایران. تهران، دانشگاه تهران، صفحه­های 137-136.
معصومی م، حیدری س، قهرمانی ط، راه­پیما سروستانی ن و ایزدپناه ک، 1391. بررسی رابطه اجدادی ویروس موزائیک ایرانی قیاق با سایر ویروس­های غلات. صفحه 867. خلاصه مقالات بیستمین کنگره گیاهپزشکی ایران.دانشگاه شیراز، شیراز.
معصومی م، زارع آ و ایزدپناه ک، 1383. تمایز جدایه­های جغرافیایی ویروس موزائیک ایرانی قیاق از ویروس موزائیک زآ، براساس ترادف نوکلئوتیدی ناحیه '5 ژن پروتئین پوششی. صفحه 108. خلاصه مقالات شانزدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران.دانشگاه تبریز، تبریز.
معصومی م، زارع آ و ایزدپناه ک، 1386. جایگاه تاکسونومیکی دو جدایه ایرانی ویروس موزائیک نیشکر براساس تعیین ترادف نوکلئوتیدی ناحیه '3 ژنوم. بیماری­های گیاهی، جلد 43. صفحه­های 16-1.
معصومی م، زارع آ و ایزدپناه ک، 1390. مقایسه بیولوژیکی، سرولوژیکی و مولکولی پوتی­ویروس­های گیاهان تیره غلات در ایران. بیماری­های گیاهی، جلد 47، شماره1. صفحه­های 66-47.
معینی ع ا و ایزدپناه ک، 1379. تشخیص و خالص­سازی پوتی­ویروس شبیه ویروس موزائیک کوتولگی ذرت (MDMV) در مازندران. بیماری­های گیاهی، جلد 37، شماره 2-1. صفحه­های 160-147.
Afsharifar AR, and Izadpanah K, 1994. A type of sugarcane mosaic virus infecting maize, sorghum and Johnson grass in Iran. Iran Agricultural Research. 13: 33-47.
Balarabe DD, Adama Y, Azmat K, and Aisha ZM, 2014. Identification of virus isolates inducing mosaic of sugarcane in Makarfi Local Government Area of Kaduna State, Nigeria. African Journal of Biotechnology. 13: 1351-1357.
Converse RH, and Martin RR, 1990. ELISA methods for plant viruses. APS Press. 179-196.
Deng CL, Wang WJ, Wang ZY, Jiang X, Cao YY, Zhou T, Wang FR, Li HF, and Fan ZF, 2008. The genomic sequence and biological properties of Pennisetum mosaic viru, a novel monocot-infecting potyvirus. Arch. Virol. 153: 921-927.
Fan Z, Chen H, Cai S, Dong C, Wang W, Liang X, and Li H, 2003. Molecular characterization of a distinct potyvirus from white grass in China. Arch. Virol. 148: 1219-1224.
Fauquet CM, Mayo MA, Maniloff J, Desselberger U, and Ball LA, 2005. Virus Taxonomy, Eighth report of the International Committee on Taxonomy of Viruses. Elsevier Academic Press, London. 751-756.
Hosseini A, Koohi Habibi M, Izadpanah K, Mosahebi GH, Rubies-Autonell C, and Ratti C, 2010. Characterization of a filamentous virus from Bermuda grass and its molecular, serological and biological comparisons with Spartina mottle virus. Arch. Virol. 155: 1675-1680.
Izadpanah K, Masumi M, Ghasemi S, Zare A, and Afsharifar AR, 2005. Serological and molecular distinctness of Iranian Johnson grass mosaic virus. Parasitica. 61: 111-116.
Marei-Jeanne V, Loos R, Peyre J, Alliot B, and Signoret P, 2000. Differentiation of poaceae potyviruses by reverse transcription-polymerase chain reaction and restriction analysis. J. Phytopathol. 148: 141-151.
Mohammadi MR, and Hajieghrari B, 2009. Sugarcane mosaic virus: The causal agent of mosaic disease on sorghum (Sorghumbicolor L.) in Tehran province of Iran. African Journal of Biotechnology. 8: 5271-5274.
Mohammadi MR, Koohi Habibi M, Mosahebi GH, Mohammadi M, and Winter S, 2004. Identification of the prevalent potyvirus on maize in corn fields of Tehran province and a study on some of its properties. Proceeding of the 16th Iranian Plant Protection Congress. 117. Tabriz University, Tabriz.
Seifers DL, Salomon R, Marie-Jeanne V, Alliot B, SignoretP, Haber S, Loboda A, Ens W, She YM, and Standing KG, 2000. Characterization of a novel potyvirus isolate from maize in Israel. Phytopathology. 90: 505-513.
Sharma K, and Misra RS, 2011. Molecular approaches towards analyzing the viruses infecting maize (Zeamays L.). Journal of General and Molecular Virology. 3: 1-17.
Shukla DD, Jilka J, Tosic M, and Ford RE, 1989a. A novel approach to serology of potyviruses involving affinity purified polyclonal antibodies directed towards virus-specific N-termini of coat proteins. J. Gen. Virol. 70: 13-23.
Shukla DD, Tosic M, Jilka J, Ford RE, Toler RW, and Langham M, 1989b. Taxonomy of potyviruses infecting maize, sorghum and sugarcane in Australia and the United States as determined by reactivities of polyclonal antibodies directed towards virus-specific N-termini of coat proteins. Phytopathology. 79: 223-229.
Zambrano JL, Jones MW, Brenner E, Francis DM, Tomas A, and Redinbaugh MG, 2014. Genetic analysis of resistance to six virus disease in a multiple virus-resistant maize inbred line. Teor Appl Genet. 127: 867-880.
Zare A, Masumi M, and Izadpanah K, 2005. Bermuda grass mosaic virus: A distinct potyvirus infecting several geramineous species in Iran. Parasitica. 61: 105-110.
Zhu M, Chen Y, Ding XS, Webb SL, Zhou T, Nelson RS, and Fan Z, 2014. Maize Elongin C interacts with the viral genome-linked protein, VPg, of Sugarcane mosaic virus and facilitates virus infection. New phytologist. 203: 1291-1304.