واکنش ارقام و لاین های پیشرفته کنجد به بیماری پژمردگی فوزاریومی در شرایط آزمایشگاه و گلخانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

چکیده

چکیده
بیماری پژمردگی و پوسیدگی فوزاریومی کنجد یکی از مهمترین بیماری­های خاکزاد کنجد در ایران و جهان است.نمونه‌های بیمار کنجد از مزرعه آزمایشی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر جمع‌آوری و قطعاتی از ریشه، ساقه و بذر آنها کشت گردید. در این تحقیق قارچ(Fos) Fusarium oxysporum f.sp. sesameدر 81% موارد از بافتهای آلوده کنجد جداسازی و به‌عنوان عامل اصلی بیماری‌ معرفی شد،همچنین شمار معدودی ازگونه F.solaniبه‌دست آمدند. آزمون بیماریزائی جدایه‌ها با رقم داراب-14 درون تشتک‌های پتری پلاستیکی حاوی محیط کشت SNA انجام گردید. واکنش ارقام به این بیمارگر با دو روش‌ انجام شد.در روش اول، همانند آزمون بیماریزائی مایه‌زنی صورت گرفت. در این آزمون، لاین جیرفت-13 کمترین درصد آلودگی را نشان داد. در روش دوم، ریشه گیاهچه‌هادر سوسپانسیون اسپور غوطه‌ور شده،سپس درون گلدان‌های حاوی ماسه و پرلیت نشاو به گلخانه با دمای 25 درجه‌ی سانتیگراد منتقل شدند. شدت بیماری برای هر گیاه با استفاده از مقیاس 5-1 و بعد از 15 روز یادداشت گردید.مشاهدات این آزمون با استفاده از آزمون ناپارامتری کای اسکویر تجزیه و تحلیل آماری شدند. نتایج نشان داد که همه 26 ژنوتیپ آزمایش‌شده به درجات مختلف به این بیماری آلوده ‌شدند و هیچ کدام مصون از بیماری نبودند. در بین ژنوتیپ‌های کمتر آلوده شده، مغان 19، شاهد گیجوییه، محلی مغان1، هندی 11، مغان 13، محلی مغان2، و B5γM7به‌ترتیب دارای کمترین میزان آلودگی بوده و به‌عنوان ژنوتیپ‌های نسبتاً مقاوم شناخته شدند.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Reaction of Improved Sesame Lines and Cultivars to Fusarium Wilt at In vitro and Greenhouse Conditions

نویسندگان [English]

  • Hamid Sadeghi Garmaroudi
  • Sadolah Mansouri
Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.
بصیرنیا ط و بنی‌هاشمی ض، 1385. بررسی انتقال Fusarium oxysporum f.sp.sesame در مزارع استان فارس. بیماری‌های گیاهی، جلد 42، صفحه­های117 تا 123.
بنی‌هاشمی ض، 1360. بیماری پوسیدگی کنجد در ایران. مجله بیماری­های گیاهی، نشریه جمعیت کارشناسان بیماری­های گیاهی ایران، جلد 17، تهران.
صادقی گرمارودی ح و منصوری س. 1393. ارزیابی اولیه ژرم‌پلاسم کنجد برای مقاومت به بیماری پوسیدگی ذغالی در شرایط آزمایشگاهی. مجله به نژادی نهال و بذر، جلد 30، صفحه­های 493 تا 505.
فلاح‌پوری ا، امینیان ح و اسمعیل‌زاده حسینی س‌ع، 1392. ارزیابی فعالیت آنزیم پراکسیداز در دو توده مقاوم و حساس کنجد نسبت به بیماری بوته ‌میری فوزاریومی با عامل Fusarium oxysporum f.spsesame. مجله بیماری‌های گیاهی، جلد 49، صفحه­های 112 تا 118.
مطلبی ش، 1378. تعیین منابع مقاومت در ذخائر توارثی کنجد نسبت به پژمردگی فوزاریومی Fusarium oxysporum f.sp. sesame. وزارت کشاورزی،سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مرکز تحقیقات کشاورزی فارس.
Daniels BA, 1983. Elimination of Fusarium moniliforme from the corn seed. Plant Disease 67: 609-611.
El-Bramawy MAES, El-HendawySES and Shaban WIA, 2008.Assessing the suitability of morphological and phenological traits to screen Sesame genotypes for Fusarium wilt and charcoal rot disease resistance. Journal of Plant Protection Research 48: 397-410.
El-BramawyMAES and AbdAl-Wahid OA, 2009. Evaluation of resistance of selected sesame (Sesamum indicum ) genotypes to Fusarium wilt disease caused by Fusarium oxysporum f.sp. sesame. Tunisian Journal of Plant Protection 4: 29-39.
JyothiB, Ansari NA, Vijay Y, Anuradha G,Sarkar A, Sudhakar R and Siddiq EA, 2011. Assessment of resistance to Fusarium wilt disease in sesame (Sesamum indicum L.) germplasm. Australasian Plant Pathology 40: 471-475.
Kavak H and Boydak E, 2006.Screening of the resistance levels of 26 sesame breeding lines to Fusarium wilt disease. Plant Pathology Journal 5:157-160.
Kolte SJ, 1985. Diseases of annual edible oilseeds crops. Vol. II.(Rapeseed-Mustardand sesame diseases).CRC Press, USA.
Kumar S, Aeron A, Pandey P and Maheshwari D, 2011. Ecofriendly management of charcoal rot and Fusarium wilt disease in sesame (S. indicum, L.). chapter 14, pp: 387-405In: Maheshwari D. (Ed.), Bacteria in Agrobiology: Crop Ecosystem, Springer, Berlin, Heidelberg.
Langham DR, Riney J, Smith G and Weimers T, 2008.Sesame grower guide, Sesaco, Sesame coordinators.www.sesaco.net.
Leslie JF and Summerell, BA, 2006. The Fusarium Laboratory Manual. Blackwell Publishing, USA. 388 pp.
Linderman RG and Davis EA. 2007.Evaluation of Phytophthora ramorum in nursery crop tissue culture propagation.Plant Health Progress. Doi:10.1094/PHP-2007-0822-01-RS.
Nirenberg HI, 1976. Untersuchungen uber die morphologische und biologische differenzierung in der Fusarium- Sektion Liseola. Mitt. Biol. Bundesanst.Ld-u. Forstw. Berlin-Dahlem 169: 1-117.
Pathak N, Rai, AK, Kumari R, Thapa A and Bhat KV, 2014. Sesame crop: An underexploited oilseed holds tremendous potential for enhanced food value. Agricultural Sciences5: 519-529.
Sinclair JB and Dhingra OD, 1995.Basic Plant Pathology Methods.CRC Press, USA.448 pp.
Stevens RB, 1974. Mycology Guidebook.University of Washington Press, Seattle, WA, 703 pp.
Wegener, M, 1992. Optimierung Von Saatgutpillierungen mit mikrobiellen antagonisten zur biologischen Biologischen Bekampfung Von Fusarium culmorum (W. G. SM) Sacc.In Weizen. Diplomarbeit, Universitat Gottingen.
Ziedan EH, Elewa IS, Mostafa MH and Sahab AF, 2011. Application of mycorrhizae for controlling root disease of sesame. Journal of Plant Protection Research 5: 355-361.