مقایسه‌ی خصوصیات مورفومتریک جمعیت‌های زنبورعسل (Apis mellifera L.) در استان کرمانشاه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان.

2 استادیار گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان.

چکیده

چکیده
امروزه طبقه­بندی موجودات زنده بر­اساس مفاهیم جمعیت استوار است. زنبور عسل (A. mellifera) شامل 24 زیر گونه مختلف می­باشد. اغلب این زیرگونه­ها بر اساس خصوصیات ظاهری طبقه بندی می­شوند. نمونه برداری از ده منطقه استان کرمانشاه (کرمانشاه، سنقر، صحنه، کنگاور، هرسین، پاوه، جوانرود، اسلام­آبادغرب، سرپل­ذهاب و قصرشیرین) در سال 1392 انجام شد. در این مطالعه از ده صفت مرفومتریک جهت تفکیک جمعیت‌های زنبورعسل استفاده گردید. نتایج نشان داد که جمعیت زنبورهای عسل منطقه سنقر، کوتاه­ترین طول و عرض بال جلو (به ترتیب 3/8 و 9/2میلی­متر) و بلندترین طول خرطوم (8/6 میلیمتر) در بین ده منطقه را دارا بود. همچنین میزان همبستگی بین صفات مختلف مورد مطالعه قرار گرفت به طوریکه بین طول و عرض بال جلو (74/0= r2و00/0= P)، طول پای عقب و شاخص کوبیتال (57/0= r2  و00/0= P) همبستگی معنی­داری وجود داشت. آنالیز متغیر کانونی (CVA) به میزان 07/60 درصد جمعیت ده منطقه را از یکدیگر جدا نمود. همچنین آنالیز کلاستر به روش UPGMA جمعیت‌های دو منطقه سنقر و هرسین را به طور کامل از جمعیت‌های دیگر زنبورعسل جدا نمود. نتایج بدست آمده از اندازه‌گیری‌ها با نتایج قبلی اعلام شده در مورد نژاد ایرانی مطابقت دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Morphological Characteristics Comparison of Population of Honeybees (Apis mellifera L.) in Kermanshah Province

نویسندگان [English]

  • Hadis Gomeh 1
  • Javad Nazemi Rafei 2
  • Mostafa Maroufpour 2
1 MSc.Student of Plant Protection, Faculty of Agriculture, University of Kurdistan, Sanandaj, IRAN.
2 Assistant Professors of Plant Protection, Faculty of Agriculture, University of Kurdistan, Sanandaj,IRAN.
شهرستانی، ن. 1388. زنبور عسل و پرورش آن. انتشارات سپهر، تهران. 450 ص.
طهماسبی، غ. 1375. بررسی مورفومتریکی و بیوشیمیایی زنبور عسل ایران. رساله دکتری، دانشگاه تربیت مدرس. 212 ص.
Abdellatif MA, Abou-Elnaga AM, Ali MH, Shakir PM and ALJalili MK, 1977.  Biometrical studies on Iraqi honeybees. Journal of Apicultural Research 16: 143-144.
Atallah MA, Aly FK and Eshbah HM, 1989. Comparative morphological investigations of the Egyptian, Carniolan and Italian honey bee races in Minia region. In: Proceedings of the Fourth International Conference on Apiculture in Tropical Climates, Cairo, Egypt, November 6-10, 394-400.
Bookstein FL, 1989. Principal Warps: Thin plate splines and the decomposition of deformations IEEE Transactions on Pattern Analysis and Machine Intelligence 11: 567-585.
Bumpus HC, 1998. The elimination of the unfit as illustrated by the introduced sparrow Passer domesticus. Marine Biology Letters 11: 209-226.
Daly, HV, Hoelmer K and Gambino P, 1991. Clinal geographic variation in feral honey bees in California. Apidology 22: 591-609.
Farhoud H and Kence M, 2005. Morphometric and mtDNA analysis in honeybee populations (Apis mellifera L.) of north and northwest, Iran. Proceeding of the Balkan Scientific Conference of Biology in Plovdiv (Bulgaria) 694-597.
Hepburn R and Radloff S, 2011. Honeybees of Asia. Springer-Verlag Berlin Heidelberg, 683 pp.
Inouye W. 1980 The effect of proboscis and corolla tube lengths on patterns and rates of flower visitation by bumblebees. Oecologia 45: 197-201.
Kence M, Farhoud H and Tunca RI, 2009. Morphometric and genetic variability of honey bee (Apis mellifera L.) populations from northern Iran. Journal of Apicultural Research 48: 247-255.
Moradi M and Kandemir I, 2004. Morphometric and allozyme variability in Persian bee population from the Alburz mountains, Iran. Iranian International Journal of Science 5: 151-166.
Ricklefs RE and Miles DB, 1994. Ecological and evolutionary inferences from morphology: An Ecological perspective, PP. 13-41.
Rohlf FJ, 1999. Shape statistics: procrustes superimpositions and tangent spaces. Journal of Classification, 16: 197-223.
Ruttner F, 1988. Biogeography and taxonomy of honeybees. Springer Verlag, Berlin.Heidelberg New York, PP: 284. 
Ruttner F, 1992. Naturgeschichte der Honigbienen. Ehrenwirth Verlag. München, Ehrenwirth, 192pp.
Ruttner F, Tassencourt L. and Louveaux J. 1978 . Biometrical-statistical analysis of the geographic variability of Apis mellifera L. Apidologie 9: 363-381.
Tofilski A, 2004. DrawWing, a program for numerical description of insect wings. Journal of Insect Science 4: 1–5.